Hiệu ứng nhà kính là gì?
Hiệu ứng nhà kính hay còn gọi là Greenhouse Effect ám chỉ đến hiện tượng không khí của Trái đất nóng lên. Hiện tượng này xảy ra do bức xạ sóng ngắn của Mặt trời xuyên qua tầng khí quyển chiếu xuống mặt đất; sau đó mặt đất sẽ hấp thụ bức xạ này sau đó bức xạ lại sóng dài vào khí quyển để CO2 hấp thu, điều này làm cho không khí nóng lên.
Vậy tại sao lại gọi là nhà kính
Giống như một ngôi nhà làm bằng kính, khi nhận năng lượng bức xạ của tia sáng Mặt trời xuyên qua các cửa sổ và bề mặt kính, lượng nhiệt sẽ được hấp thụ và phân tán trở lại thành nhiệt lượng cho bầu không gian bên trong khiến toàn bộ không gian bên trong ấm lên vì kính có khả năng hấp thu nhiệt và ánh sáng rất tốt.
Hay đơn giản hơn, nhà kính hấp thụ ánh nắng và nhiệt độ từ mặt trời vào trong và giữ lại mà không cho nó phản xạ đi, cộng thêm việc bên trong đang tự nóng lên do khí thải nhà kính và nhiều nguyên nhân khác. Hai yếu tố này khiến trái đất nóng lên từng ngày
Nguyên nhân khiến trái đất nóng lên
Các loại khí tạo nên hiệu ứng nhà kính
Khí CO2
Khí CO2 là một trong những loại khí tạo nên hiệu ứng nhà kính đóng vai trò như một tấm kính chắn mà ở đó bức xạ mặt trời có thể xuyên qua nhưng bức xạ ngược lại từ trái đất thì bị chặn lại và hấp thụ, điều này khiến trái đất nóng lên từng ngày
CFC
Là những hóa chất được tạo ra do hoạt động sản xuất và tiêu thụ trong nhiều ngành công nghiệp
- CFC thường được dùng trong sản xuất máy điều hòa
- Hệ thống làm lạnh
- Sản xuất sản phẩm bằng nhựa, xốp
- Thuốc xịt
- Sản phẩm, phụ gia của một số chất hóa học
CH4
Mỗi phân tử CH4 có khả năng hấp thu nhiệt gấp 21 lần phân tử CO2.
Nguồn gốc tạo ra khí này chủ yếu là do con người:
- Sự phân hủy của các chất hữu cơ trong các bãi rác thải rắn.
- Sinh ra từ quá trình men hóa đường ruột của các loài động vật
- Sản xuất và sử dụng nhiên liệu hóa thạch
O3
Là thành phần chính của tầng bình lưu, hơn 90% ozon tập trung ở độ cao 19-23km so với mặt đất. Chức năng của O3 là bảo vệ sinh quyển do khả năng hấp thụ bức xạ tử ngoại và tỏa nhiệt tốt
N2O
Chiếm 5% trong cơ cấu các khí gây hiệu ứng nhà kính. Mỗi phân tử N2O bắt giữ năng lượng nhiệt gấp 270 lần phân tử CO2.
Nguyên nhân:
- Khí thải từ phương tiện sử dụng xăng dầu
- Quá trình đốt rác
- Quá trình sản xuất nông nghiệp và các hoạt động công nghiệp
Tác động từ con người
Mặc dù các loại khí góp phần tạo nên hiệu ứng nhà kính có thể xuất phát từ nhiều nguồn gốc khác nhau. Tuy nhiên chịu đa số trách nhiệm vẫn là con người, tác động từ con người khiến trái đất nóng lên là nguyên nhân trực tiếp và lớn nhất.
Quá trình tạo ra điện
Quá trình phát điện bằng cách đốt nhiên liệu hóa thạch như than, dầu và khí đốt tự nhiên tạo ra một lượng lớn khí thải độc hại. Tuy có nhiều phương pháp khác như điện gió hay điện mặt trời, nhưng nguồn điện từ việc đốt nhiên liệu hóa thạch vẫn chiếm phần lớn và khó bị thay thế trong tương lai gần
Nạn phá rừng
Khai thác rừng trái phép để sản xuất sản phẩm phục vụ con người ngày càng ảnh hưởng tiêu cực đến môi trường. Vì rừng hấp thụ carbon dioxide, phá hủy rừng cũng hạn chế khả năng tận dụng nguồn sức mạnh to lớn của thiên nhiên để giữ khí thải ra khỏi khí quyển.
Phương tiện di chuyển
Hầu hết xe hơi, xe tải, tàu và máy bay đều sử dụng nhiên liệu hóa thạch, là tác nhân lớn góp phần đóng góp vào sự nóng lên của trái đất, đặc biệt là khí thải carbon dioxide. Mặc dù đang có xu hướng chuyển từ xe xăng sang xe điện, nhưng việc sử dụng nhiều điện hơn bình thường cũng góp phần tạo nên hiện tượng nhà kính vì hiện tại điện gió hay điện mặt trời vẫn khó mà thay thế được điện nhiên liệu hóa thạch
Quá trình tiêu thụ
Việc tiêu thụ hàng hóa, sản phẩm và nguyên liệu, năng lượng của con người ngày càng nhiều. Điện năng trong nhà, phương tiện di chuyển, quần áo, đồ nhựa và rác thải thực phẩm, rác thải sinh hoạt đều góp phần nhỏ cho việc biến đổi khí hậu
Tác động của hiệu ứng nhà kính đến cuộc sống
Hiện tượng biến đổi khí hậu trên Trái Đất
Hiện tượng biến đổi khí hậu là sự thay đổi dài hạn của khí hậu và nhiệt độ và thường những thay đổi này đều theo thiên hướng tiêu cực và ngày càng tồi tệ đối với Trái Đất
Hiện tượng hạn hán cháy rừng
Khi nhiệt độ trái đất nóng lên dẫn tới hiện tượng cháy rừng xảy ra thường xuyên hơn. Gây mất cân bằng hệ sinh thái, ảnh hưởng đến nhiều loài sinh vật hoang dã,,….
Tác động đến các loài sinh vật
Riêng đối với hệ sinh vật, hiện tượng nóng lên của trái đất sẽ làm thay đổi điều kiện sống bình thường của các sinh vật. Khi đó, rất nhiều loài sinh vật sẽ không thể thích nghi, dần biến mất, hậu quả để lại chính là môi trường sống bị thu hẹp rất nhiều.
Dẫn đến hiện tượng băng tan
Nếu hiệu ứng nhà kính không có dấu hiệu giảm xuống, nhiệt độ tăng cao sẽ khiến băng tan nhanh hơn ở Bắc Cực và Nam Cực. Ảnh hưởng nghiêm trọng đến mực nước biển có thể dẫn đến đại hồng thủy, mất đi môi trường sống của một số loài sinh vật
Ảnh hưởng xấu đến sức khỏe của con người
Hiệu ứng nhà kính sẽ khiến ô nhiễm môi trường, nguồn nước nghiêm trọng, tạo điều kiện thuận lợi cho nhiều bệnh tật và bệnh dịch phát tán tràn lan ảnh hưởng đến sức khỏe của con người
Một số giải pháp giúp khắc phục hiệu ứng nhà kính
Trồng nhiều cây xanh
Tích cực trồng nhiều cây xanh, ngăn chặn nạn phá rừng, bảo tồn những cánh rừng nguyên sinh. Hạn chế việc đô thị hóa quá mức, không cần thiết, chuyển đổi xu hướng sống xanh, sống hòa hợp mới môi trường thiên nhiên
Sử dụng năng lượng hiệu quả
Đầu tư phát triển nhiều nguồn năng lượng xanh, sạch và ít tác động đến môi trường như điện gió, điện mặt trời,…Không phung phí nguồn năng lượng điện từ những việc nhỏ nhất như tắt quạt, máy lạnh và đèn khi ra khỏi nhà, hưởng ứng Giờ Trái Đất
Tối ưu hóa phương tiện di chuyển
Sử các phương tiện góp phần bảo vệ môi trường và giảm phát lượng khí thải độc hại tạo nên hiệu ứng nhà kính như: sử dụng phương tiện công cộng, thoải mái sử dụng xe đạp để di chuyển gần để rèn luyện sức khỏe, sử dụng xe điện thay vì xe xăng
Tích cực tuyên truyền
Đẩy mạnh các công tác tuyên truyền, vận động và nâng cao ý thức của người dân về vấn đề bảo vệ môi trường góp phần giảm thiểu hiệu ứng nhà kính. Tổ chức nhiều hoạt động, cuộc thi cho các bạn nhỏ.
